چرا فرانسه به کشور عطر معروف است؟
بی شک شما نیز با شنیدن نام کشور فرانسه به جز برج ایفل و خیابان های شاعرانه ی آن، به یاد عطر و ادکلن های معروف این کشور میافتید.
ادکلن باستینگ در مقالات گذشته به طور مفصل به تاریخچه عطر پرداخته است. با مطالعه ی این مقاله در می یابید که کشور فرانسه اولین کشور ساخت عطر و ادکلن نبوده است بلکه این بین النهرین بود که اقدام به ساخت نخسین عطرها کرد. اما سوالی که پیش می آید این است که چرا فرانسه به این اندازه در این صنعت به عنوان مهد عطرسازی تلقی میشود؟
تاریخچه ساخت عطر در فرانسه
باورهای غلط فرانسوی ها در رابطه با پاکیزی
داستان ساخت عطرها و روایح مدهوش کننده با بوی نامطبوع شروع میشود. احتمالا شما نیز بسیار شنیده اید ساخت عطر در فرانسه به این دلیل بسیار موفق بوده و هست که فرانسوی ها برای فرار از بوی بد ناشی از استحمام نکردن یا استفاده از توالت های بدون شست و شو با آب، از عطر و ادکلن استفاده می کنند و همیشه بین شک و تردید مانده اید که چرا کشوری با این فرهنگ و تمدن باید چنین باشد.
اما باید بدانید که این مطلب کاملا درست است. با توجه به نظرسنجیهای صورت گرفته، بيش از ۳۵ درصد از جمعیت جوان و ميانسال فرانسه در طول روز حتی یک بار هم دست و صورت خود را نمیشويند! همچنین آنها فقط یک بار در هفته حمام میكنند و این رسم و رسومات و باورهای عموم مردم جامعه از گذشتگانشان نشات می گیرد.
گفته میشود لویی چهاردهم، پادشاه فرانسه، در طول عمر خود تنها یک بار حمام کرده بود؛ چون اشراف فرانسوی، افتخار می کردند که خود را بی نیاز از استحمام و تمیزی جلوه دهند. لوئی پانزدهم هم در حالی که خود در طول حیاتش هرگز استحمام نکرده بود، نگران بود همسرش، مادام دوپمپادور، در اثر حمام روزانه زيبایی خود را از دست بدهد و از اينكه میديد، زيبايی ناتمام همسرش آب رفتنی نيست، خيلی متعجب بود!
روند ساختن عطر در فرانسه
قدمت عطرسازی در فرانسه به دوره رنسانس برمیگردد. کاترین مدیچی، اشراف زاده ی ایتالیایی پس از ازدواج با هنری دوم، پادشاه فرانسه، تحول عظیمی در آینده ی عطرهای دنیا به وجود آورد. در آن زمان دو شهر ونیز و فلورانس در ایتالیا در ساخت عطر شهره بودند اما کاترین پس از ازدواج، عطرسازش را با خود به دربار فرانسه آورد. پس از آن و از زمان هنری دوم بود که فرانسه به مهد عطر شهرت یافت.
به علاوه ی این باورهای غلطی که در بالاتر گفته شد، در گذشته افراد برای تهیه آب در اروپا با مشکلات فراوانی رو به رو بودند. در این حین فرانسوی ها نیز به دلیل شیوع بیماری های واگیردار، استفاده ی اشتراکی آبها را در حمام های عمومی، عامل بسیاری از بیماری ها می دانستند. از این رو استحمام برای مردم کاری دشوار و خطرناک محسوب می شد. با آنکه در قرون وسطی نظافت و شستشو رواج پیدا کرده بود، اما در عصر رنسانس به دلیل شیوع بیماری طاعون، حمام های عمومی به دستور پزشک هنری دوم بسته شدند.در این زمان بود که مردم برای رهایی از بوی نامطبوع ناشی از عدم استحمام به استفاده از عطرها روی آوردند.
از دیگر عوامل رونق صنعت عطر سازی در این کشور، وجود مزارع گسترده به عنوان منبعی غنی از بهترین و گرانبهاترین مواد اولیه ساخت عطر بود که موجب محبوبیت هر چه بیشتر عطر در این کشور شد.
پس از سلطنت هنری دوم ( 1559-1547 ) و در اواخر قرن 18 میلادی و در پی کشف الکل نخستین ادوکلن ها پدید آمدند. در ادوکلن ها از ترکیباتی همچون لیمو، نارنج و رزماری نیز استفاده می شد.
در ابتدا به دلیل آنکه عطر ها صرفا به عنوان تقلیل دهنده بوی بد بدن استفاده می شدند با داشتن ترکیباتی مانند مشک، عنبر و عصاره گل ها رایحه ای بسیار تند داشتند. این دسته عطر ها به دلیل بوی تند و ماندگاری بسیار بالایی که روی بدن داشتند بسیار مورد پسند مردم آن زمان واقع شدند. اما رفته رفته و به مرور زمان وقتی دوباره استحمام به روند عادی زندگی مردم برگشت و دیگر نیازی به عطرهای بسیار تند نبود، روایح معتدل تر شدند و پس از کشف صنعتی الکل در حدود هزار سال پیش توسط زکریای راضی، به طور کلی ساختار عطر و تغییر کرده و به تعادل رسید.
در این زمان بود که مردم از دغدغه ی حذف بوی بد بدن رها شده بودند و در پی استفاده از مواد معطر و ادلکن در موقعیت های بیشتری بر آمدند. مثل خوشبو کردن حمام، دهان و نوشیدنی ها. از ظرف دیگر وقتی علاقه ی مردم به عطر و ادکلن بیشتر میشد طراحان اقدام به طراحی ظروف زیبای عطرها کردند.
پس از آن گام بزرگی که در صنعت عطر سازی دنیا و به خصوص کشور فرانسه برداشته شد اسانس سازی در دوره ناپلئون بناپارت در شهر گراس بود. بر اساس گفته ی مورخان، شخصی آلمانی به نام رادولف، پایه گذار علم شیمی اسانس ها بود. که بعد از آن نیز آنتوان لاووازیه در شهر گراس پایه های این علم را توسعه داد.
با گسترش صنعت در فرانسه و اروپا، و ایجاد انقلاب صنعتی، عطر سازی به عنوان یک صنعت اختصاصی برای کشور فرانسه تلقی شد. به دنبال این اتفاق، مغازه های کوچک و کسب و کارهای خرد سرمایه های خود را جمع کردند و کارخانه های تولید عطر را احداث کردند. این چنین شد که رفته رفته تحول بزرگی در صنعت عطر سازی ایجاد کردند و عطر به عنوان سوغات کشور فرانسه شهرت پیدا کرد.
قدیمی ترین عطر های فرانسه
گفتنی ست اولین عطرهای فرانسه در شهر گراس تولید شدند. این شهر به دلیل داشتن دشت ها و مزارعی مملو از گل ها و سایر مواد اولیه سازنده عطر به عنوان پایتخت عطر جهان همان شهری ست که عطر ساز برجسته ی جهانی ژاک پولژ تابستان های کودکی خود را در آن می گذراند.
کیفی نام یکی از نخستین عطرهای ساخته شده در فرانسه است. در ترکیبات این عطر از گل رز، عنبر و مشک و ۳۰ عصاره طبیعی دیگر استفاده شد.
همچنین اولین عطری که پس از کشف الکل ساخته شد لودورن می باشد. مردمان براین باورند که ملکه مجارستان برای به دست آوردن دل محبوب خود، پادشاه هلند، دستور تولید عطر لودورن را داده است.
گیوتین از دیگر عطرهای بسیار قدیمی فرانسه به شمار می آید. این عطر که در دوره انقلاب کبیر فرانسه عرضه شد مورد استفاده ی عموم مردم من جمله از انقلابیون تا مردم عادی واقع شد.
عطر باستینگ به خود افتخار می کند که با ساخت سری ادکلن جذاب شیرین و فرهاد پا در این دنیای بی نظیر و مدهوش کننده گذاشت و هم اکنون در راستای افزایش آگاهی شما عزیزان در صنعت عطر و ادکلن و روایح بار دیگر گوشه ای از تاریخچه ی آن را مورد بررسی قرار داده است.
با وارد شدن به قسمت مجله در سایت BASTING می توانید مباحث دیگری که در زمینه ی تاریخچه عطرسازی یا بررسی روایح پرداخته شده را مطالعه بفرمایید.